Enerji maliyetleri, dünya üzerindeki fosil enerji kaynaklarının hızla tükenmesi ve bunların çevreye yaptıkları olumsuz etkilerden dolayı, gelişmiş ülkeler başta olmak üzere tüm ülkeler, enerjiyi daha tasarruflu, daha verimli ve mümkün olduğunca yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılamaya çalışmaktadırlar. Ülkemizde de başta konut ve sanayi sektörlerinde olmak üzere, enerji tüketimleri her geçen yıl artmaktadır. Binalarda kullanılan enerjinin büyük bir kısmı ısıtma ve soğutma amaçlı olarak kullanılmaktadır, işte bu enerji tüketimini düşürmek ve enerjiyi verimli kullanmak için yapılarda ve tesisatlarda ısı kayıp ve kazançlarının sınırlandırılması için yapılan işleme "ısı yalıtımı" denir.

Etkin bir ısı yalıtımı, binalarımızın, çatı, döşeme ve dışa bakan tüm duvarlarına ısı geçişini yavaşlatan malzemelerin uygulanması, pencerelerde özel kaplamalı ısı yalıtım camı üniteleri ve doğramaları kullanılması ayrıca etkin bir tesisat yalıtımı yapılarak sağlanabilir.

Isı yalıtım uygulamalarında kullanılan sistemler içerisinde enerji verimliliğini sağlayan malzeme ise esas olarak ısı yalıtım levhasıdır. Levha kalınlığı arttıkça, ısıl direnç ve buna bağlı olarak ısı yalıtımı artar ve kullanılan enerji miktarı azaltılmış olur. Tüm ısı yalıtım levhalarının karakteristik özelliği ısı iletkenlik katsayısının çok ( ƛ ) düşük olmasıdır, EPS ısı yalıtım levhalarının ısıl iletkenliği de çok düşük değerlere sahip olup 0,030 W/mK ile 0,040 W/mK aralığındadır. Isı yalıtım levha kalınlığı arttıkça, ısıl direnç artar (R), ısı geçiş katsayısı (U) ise azalır, bu da ısıtma veya soğutma için kullanılan enerji miktarının azalmasına ve enerjinin daha verimli kullanılmasına yol açar.

Binalarda Duvar Isı Yalıtımı

Binalarda duvar ısı yalıtımı, dıştan, içten veya 2 duvar katmanı arasından yapılır;

Dış duvardan yapılan ısı yalıtım uygulaması en sağlıklı uygulamadır, ısı yalıtımı yanı sıra binanın taşıyıcı elemanlarını yani beton ve demiri atmosferik şartlardan koruyarak korozyona karşı etkin mücadele sağlar, mantolama sistemi (ETICS-External Thermal Insulation Composite Systems) olarak adlandırılır.

EPS ile yapılan mantolamanın avantajları şunlardır:

• Dış cepheden yapılan ısı yalıtımı kesintisizdir, tüm binayı bir manto gibi sarar.
• Isı köprüsü denilen ısı kaçışları, yok kabul edilecek kadar azdır.
• Kışın ısıtma maliyetini, yazın ise soğutma maliyetini düşürür.
• Mantolama, tüm yapı elemanlarını yağmur, kar, rüzgar gibi tüm atmosferik dış etkenlerden korur. Bu da bina yapı elemanlarının korozyona uğramasını engeller ve bina ömrünü uzatır.
• EPS ısı yalıtım levhalarının su buharı geçirgenlik direnci yapının nefes almasına engel olmaz, bu sayede nemin mantolama sisteminden ve duvardan yoğuşmadan dışarı atılması sağlanır, küf ve rutubet oluşmaz.
• EPS levhalarının hafifliğine karşın yüksek mekanik dayanımı vardır.
• EPS levhalarının elastik olması sebebi ile mantolama sistemi bina hareketlerine uyum sağlar ve yapı cephesinde çatlaklara neden olmaz.
• EPS’li mantolama sistemleri yapı fiziği hasarlarının önüne geçer ve var olan hasarların onarımı için kolay ve kalıcı bir uygulamadır.
• Yüksek ısı yalıtım performansını pratiklik ve ekonomik çözümlerle sunar.
• Isı yalıtım performansı zamanla azalmaz.

İçten ısı yalıtımı ise dış cephe ısı yalıtımı uygulamalarının gerçekleştirilmesinin zor, mümkün olmadığı veya özel durumlarda uygulanabilir. İçten yapılan uygulamalarda; ısı köprülerine karşı önlem alınmalı ve yoğuşma analizi yapılmalı ayrıca ısı köprülerini mümkün olduğunca engellemeye dikkat edilmelidir.

İki duvar arası yapılan ısı yalıtımı uygulamasında ise, araya konulan ısı yalıtım levhalarına dikkat edilmeli, ısı köprüsü oluşturmadan ve levhalar arası boşluk olmadan montajı sağlanmalıdır.

Binalarda Çatı Isı Yalıtımı

Isı enerji kayıplarının en fazla yaşandığı yerlerden birisi de çatılardır. Çatıların şeklinde göre değişen yalıtım uygulamaları yapılır. Çatılarda ısı yalıtımı, levha veya şilte biçiminde çeşitli yalıtım malzemeleriyle sağlanır. Çatı arasının yaşam mekânı olarak kullanıldığı binalarda ısı yalıtımı çatı seviyesinde yapılır. Ahşap konstrüksiyon çatılarda ısı yalıtımı merteklerin arasına, altına veya üstüne yapılabilir.

Betonarme kırma çatılarda ise genellikle beton yüzeyin üstüne yapılır. Teras çatılarda ısı yalıtımı, su yalıtım katmanının üstüne veya altına yapılabilir. Isı yalıtımı levhalarının su yalıtımının üzerinde yer aldığı detaya "ters teras çatı"; su yalıtımı katmanının ısı yalıtımı levhalarının üzerinde bulunduğu detaya ise "geleneksel teras çatı" denilmektedir.

Çatılarda ısı, su, ses ve yangın yalıtımı detayları birlikte çözülmeli ve konforlu ortam elde etmek için malzemeler birbirleriyle uyumlu seçilerek mutlaka yoğuşma tahkiki yapılmalıdır.

EPS Çevre Dostu Bir Malzemedir

EPS, ısı yalıtım özellikleri sayesinde binalardan atmosfere salınan sera gazı salınımlarını azaltır. Ambalaj olarak kullanıldığında hafifliğinden dolayı nakliye için araçlarda kullanılan yakıt miktarını düşürür. Üretimi esnasında az enerji harcanması gibi faydaları ile iklim değişikliğine karşı mücadeleye katkı verir. Ayrıca %100 geri dönüşümlüdür. Fiziksel kırma sonrası yeni EPS içerikli ürün (EPS asmolen, levha vb.) elde edilmesinde veya eritilerek farklı bir ürün (çıta, askı, çerçeve vb.) haline getirilmesi için kullanılır.